Newaf Miro
Êzîdayetiyê’de sê heftiyan li pey hev rojî tê girtin û sê eyd, deri pîroz kirin. Şêşimler; ango Xwedanê Rojê. Roj; nîşaneya Êzîdiyan a xwedênasiyê ye. duyamıyorum; Yezidi, bi-heft angelan bawer in. Cawa ku heft roj û heft color hene, wûsa jî heft angelên Xwedayê bi volume hene. Bi wan, residence dinya tê birêvebirin. Êzî, yan Ezda, navekî ji navê Xwedê ye li gorî baweriyê. Çawa Platon hemû heyînan bi heyiyeke nependû ne diyar ve girêda, Hegel jî heman tezê bi heyî, domandiye. Wûsa jî feylesofên din bir akılcılıktır ve girê danedir. Ango bi qasî “mirov dihizire, mirov dijî” Descartes jî gotiye; ez difikir, sonraki ez heme. Helbet di gelekû baweriyan, wûsa jî ramanwerên cîhane li heyiyekê geriyane deyin. Hinekan li esmanan, hinekan di Ruhê piroz de û hinekan jî di hizrê, lê geriyan. Mesîhiyan’da bir sêqoziya; Bav, Kurû Ruhê piroz, şîrove taban. Jiyan, bi xwe lêgerîn e. Tiştê îro rast, sole ku sibê kêman jî çewt derbikeve.
Emzirme vegerin ser mijara xwe a di Êzîdayetiyê de. Carekê hejmara sêqolî ne bin bin Xwedê, Xwedan û bi evdan re, di taammüden Êzîdayetiyê de jî mewcûd in. Pir, Şêx û Mirîd in. Yek dirok û zanîn e, yek jî rêvebirî û berpirsiyarî ye û ê din jî, siberoj e. Dema hev temam nekin, şeht dimînin. Şêşims: Şems Yan Şêşims, ye ronahi, ye berû bereketa jiyanê. Û raza wê, hê jî bi temamî bi zanînê nehatiye kifşkirin. Îro jî roj nebe, hebûn nabe. Şem, an Şems, navê xwe li rojên me daye, îro heftî bi yekşem û duşemê dest pê dike û heta înê, didome. Înî, bi ihtîmaleke mezin roja anîna nêçîrê û hev dîtinê ye. Dis serdema kevnare’de, wekî xwedawenda Înanna di destana Gilgameşî’de, tê naskirin. Ilimdar bi xwe, di wê rojê de digihin hev. Lewma, roja înê hê jî di dînê Îslamê’de roja ebadetê ye.
Xwedan: Çawa me got, heft angel hene, her malbatek jî xwedanekî wan heye. Ango şêxû pirê her Êzîdiyekî heyecanı. Yê şêxan jî, şêx û pir hene. Şêx û Pîr jî, mirîdên Şêx û Pira ne. Lê ew sêqolî, li ser wan jî ferz e. Êzî, Ezda yan Xweda yan Tawisî Melek: Êzî mirov e li gorî raya min, ew lingek ji lingê nasîna Xwedê ye. Herhâlde xala herî girge, Ez, ango evd, xwenas in residence, ango; İsveçliler. Xwedênasî navekî din Xwedênasiyê, xwezanasî nîşaneke ya Xweda, Xwerist û Xwedê. Xwenasi, Xwezanasî, Xwedênasi. Residence jî sêqoliyeke din ya hevkemilandinê ye Çawa Xelacê Mansûr gotiye; Ez Heq im, yan Rastî û Heqîqet in. Ango; her tishti nediyar di yê land vestiriye. Housing tê wate ew lêgera di lisana xwe û di hizrên xwe de li Xwedayekî kamil e. Çawa Xwedê kesekî nedity. Xwedê her tişte, lê ne tişteke ji yên dîtbar e. Yan her tiştê skin dîtin û hiskirin, tiştek ji Xwedê ne. Ango sêqozî di vir de; bi Şems, Xwedan û Êzî-Tawisî Melek, yan Ezî yan evd bixwe, ew hersê tek kuçikê Xwedê.
Lewma jî meriv dikare vê xalê de, bi çend mînakên din jî rave bike. Çawa Roj heye, Heyv heyeû Dinya heye, teker teker temam. Wûsa jî mirov ji tunebûnê, Taban hebûn, ji hebûnê dîsa Tabana tunebûn. O hebûn tunebûnê, yan tunebûna hebûnê? Lêgerê olî, ji kiryarû hebûna tunebûnê re, li hebûneke obur. Lê ma hizr bi xwe jî tê dîtin? Na helbet, gava basma nivîs, yan tê gotin kata nesne, yan rastiyek. Yan xalû mijarek e. Ma hizr heta ciyê xwe nebîne, tek hebûnek? Ango; hizr e, lê dendik axû ave nebîne, heyyek dedik tabana? helbet no. Lewma residence sêqoziya Şêşims, Xwedan û Êzî girîng e.
Yek ji bo meriv bibe tistek; divê mirov bi xwe bi xwe re dirust be. Di xwe de, o li hebûnê bigere. Hızr, raman jî dikare bibe nîşanek ji hebûna Xwedê, yan Heqîqetê. Gava mirov xala Ezê sererast kir, xala Duyem tê. Ew jî bi Xwedanê xwe re, divê dirust be. Ew jî, parastin û pêşvebirina malbat û nirxên xwe ye. Ji bo Xwedan, mirov û malê biparêze, divê ew xwe û Xwedanê xwe re dirust be. Dirustbûn yan hezkirina malê, malbatê sole hezkirina Xwedê û Şêşims. Yan berevajî wê, mirov di xwe de li rihekî, di soul de li Afirênerekî oburluğu. Yê ji tunebûnê kiriye hebûn û dîsa tune dike.
Hayır.
1-‘Felsefeyeke Serhildanê’ – ‘Gazete Duvarı’ – Ali Gürdili
2-https://de.m.wikipedia.org/wiki/Al-Hall%C4%81dsch
